oude_dijk

De oost-west verlopende lijn waarop De Pomp ligt is een zeedijk die in de 14e eeuw is gereedgekomen. Op de plaats van De Pomp loopt een zogenaamd Ryd door de dijk. Deze waterdoorlaat heet Pomp. Toen de dijk er nog niet was zorgde dit Ried voor de waterafvoer op de Waddenzee. Langs de gehele Fries-Groningse kust tot in Oost-Friesland toe, vind je de benaming Ryd (tegenwoordig Ried) voor deze afwateringen. Het waren geheel natuurlijke, door de zee in het slik uitgesleten afwateringen. Uit een waterstaatkundig woordenboek uit de 18e eeuw, dat ter inzage lag op het Rijksarchief te Groningen, bleek dat het begrip Pomp of Pump, Pumpe of Pomper ( afhankelijk van het taalgebied), een oude benaming is voor een waterdoorlaat door een dijk of onder een weg. Tegenwoordig heet dit een duiker. In de waterstaat was en is zo’n doorlaat dus van cruciaal belang. De Pomp maakte waterverplaatsing mogelijk van de ene kant van de doorstroombelemmering naar de andere kant. Er is nog een oud gezegde: “Door de pomp gaan”, in de betekenis, van mening veranderen. De meest eenvoudige doorlaat had aan de zeekust vaak een eenvoudige vloedklep. Bij eb werd het water vanzelf op eigen stroom afgevoerd. Bij vloed echter drukte het opkomende water de klep dicht. Het Ried kreeg later de benaming Pompsterryd en stroomt nog steeds door het landschap.
Mr. A.J. Andreae, die notaris was in Kollum, bracht zijn grote belangstelling voor het Kollumerland tot uitdrukking in een geschiedkundige beschrijving van het gebied dat werd uitgegeven in 1883-1885. Ook hij besteedt aandacht aan de Pomp: “Het Pompsterryt loopt vanuit Kollumerland door het Nieuw Kruislant naar zee” en “Bij de bedijking van het Cruyslandt (1529-1542) werd in den ouden dijk in de ryt, die sedert dien tijd Pompsterryt werd geheeten, eene pomp gelegd en kon het water uit het Wester Nieuw Kruisland langs die ryt, De Torpsterryt en de Dwarsryt naar zee worden afgevoerd”. .